خونریزی چیست؟ {انواع خونریزی و کمک‌های اولیه آن}
پیش از آنکه به انواع خونریزی بپردازیم، بهتر است با اهمیت و عملکرد خون در بدن خود آشنا شویم.
خون چیست؟
عملکرد اولیه خون، عرضه مواد مغذی و اکسیژن به بافت‌های بدن و همچنین حذف موادی مانند دی اکسید کربن می‌باشد.
خون شامل:
ترکیب 55% پلاسما (بخش آبکی) و 45% یاخته یا سلول (44% گلبول قرمز و 1% گلبول سفید و پلاکت) می‌باشد.
پلاسمای خون: مایعی به رنگ زرد روشن می‌باشد که سلول‌های خون و پلاکت‌ها را با خود حمل می‌کند. اگر این پلاسما نباشد خون جریان نمی‌یابد.
گلبول‌های قرمز: رنگ گلبول‌ها بر اثر وجود هموگلوبین قرمز است. ناقل اصلی هموگلوبین در بدن، هموگلوبین است که هنگام خارج شدن از ریه حاوی حدود 97% اکسیژن می‌باشد. می‌توان گفت که تقریبا 98/5% اکسیژنی که در خون وجود دارد، ناشی از ترکیب شیمیایی با هموگلوبین است و مابقی در پلاسمای خون حل می‌شود.
گلبول‌های سفید: گلبول‌های سفید در وافع بی‌رنگ هستند و وظیفه آن‌ها محافظت از بدن در برابر ویروس و باکتری‌ها می‌باشد. حتی برخی از این گلبول‌های سفید قادر به تولید آنتی بادی می‌باشند که می‌تواند میکروب‌ها را از بین ببرد.
پلاکت‌ها: در بدن نقش بسیار مهمی در فرآیند لخته کردن طبیعی خون دارند و از کوچکترین سلول‌ها هستند. هنگام خونریزی، پلاکت‌ها مانند یک سد مصنوعی عمل می‌کنند تا میزان خونریزی کاهش یابد.
خونریزی چیست؟
به خارج شدن خون از رگ‌ها خونریزی می‌گویند.
انواع خونریزی
خونریزی دو نوع دارد: خونریزی خارجی و خونریزی داخلی
خونریزی خارجی
به خونریزی گفته می‌شود که خون از داخل شکاف و یا زخم بازخارج و دیده شود. یک انسان بالغ حدود 5 الی 6 لیتر خون (بسته به وزن او) در بدن دارد. اگر فرد حدود 1 لیتر خون از دست بدهد می‌تواند به‌دلیل کاهش حجم خون دپار شوک بشود. در نظر داشته باشید که در بدن کودکان خون کمتری نسبت به یک فرد بزرگسال وجود دارد، در نتیجه ممکن است کودکان در خونریزی‌های خفیف نیز دچار شوک شوند. بدن کاهش بیشتر از 20 درصد از حجم خون را نمی‌تواند تحمل کند و به سوی مرگ پیش می‌رود.
وقتی خونریزی اتفاق می‌افتد، رگ‌های خونی منقبض خواهند شد تا سرعت ریزش خون کاهش یابد و همچنین پلاکت‌ها شروع به ساختن سدی می‌کنند تا خونریزی را کاهش داده و مانع ورود باکتری به زخم شوند.
خون ریزی خارجی سه نوع دارد
خونریزی مویرگی: این نوع خونریزی به آسانی قابل کنترل است و فقط زمانی که مویرگ آسیب ببیند اتفاق می‌افتد. همچنین به خودی خود بند می‌آید. مویرگ‌ها کوچکترین رگ‌های خونی در بدن هستند در نتیجه بسیار خونریزی کندی دارند. الته توجه داشته باشید که در این نوع خونریزی نیز، خطر ابتلا به عفونت وجود دارد و زخم باید ضدعفونی و پانسمان شود.
خونریزی شریانی یا سرخرگی: این نوع خونریزی بسیار شدید است و باید فورا به آن رسیدگی کرد. سرخرگ‌ها خون اکسیژن‌دار را از قلب به تمام بدن حمل می‌کنند. به همین دلیل چون از سمت قلب پمپاژ می‌شوند، با فشار زیادی از زخم به بیرون می‌جهند. همچنین به دلیل وجود اکسیژن رنگ قرمز روشنی دارند. در این نوع خونریزی انعقاد خون به راحتی انجام نمی‌شود و باید سریعا متوقف شود.
خونریزی وریدی یا سیاهرگی: این نوع خونریزی نیز قابل کنترل است. سیاهرگ‌ها رگ‌های خونی هستند که خون را به قلب بازمی‌گردانند در نتیجه خون آهسته و به رنگ قرمز تیره دارند. حجم خون خارج شده زیاد، اما قابل کنترل است.
اثرات خونریزی
- ازدست رفتن گلبول قرمز و کم شدن اکسیژن
- کاهش حجم خون و فشار خون
- کاهش ضربان قلب
- کاهش فشار قلب
کمک‌های اولیه
- صحنه و مصدوم را ارزیابی کنید.
- در صورت لزوم با اورژانس تماس بگیرید.
- پیش از هر اقدامی از خود در برابر ترشحات محافظت کنید. (مانند استفاده از دستکش)
- یک گاز استریل رو زخم قرار داده و با دستان خود، فشار مستقیم وارد کنید.
- بالا نگه داشتن عضو آسیب دیده نسبت به سطح قلب.
- فشار بر نقاط فشار (نقاط فشار دست: بخش داخلی بازو بالای آرنج و دقیقا در قسمت گودی. نقاط فشار پا: زیر زانو و کشاله ران).
- استفاده از آتل (اگر مدرک کمک‌های اولیه دارید).
- استفاده از آتل بادی (اگر مدرک کمک‌های اولیه دارید).
- لباس ضد شوک (اگر مدرک کمک‌های اولیه دارید).
- تورنیکه در صورت قطع شدگی (اگر مدرک کمک‌های اولیه دارید).
نکته: به هیچ عنوان پد اولی که روی زخم قرار داده‌اید را بر ندارید چون سدی که پلاکت‌ها برای انعقاد خون ایجاد کرده‌اند را از بین می‌برید و مججد خونریزی تشدید می‌شود.
خونریزی داخلی
خونریزی داخل بدن که قابل رویت نیست.
علائم
- استفراغ خونی
- مدفوع خونی
- ادرار خونی سرد و مرطوب
- پوست سرد و مرطوب
- خونریزی زنانه غیر قاعدگی
- کبودی یا له شدگی
- نبض تند
- مردمک گشاد
- تهوع استفراغ
- سفتی شکم
- تندرنس(درد در اثر فشار)
کمک های اولیه
- با اورژانس تماس بگیرد.
- ABC کنترل شود.
- با فشار بالای اکسیژن دهید. (اگر مدرک کاربری اکسیژن دارید)
- منتظر بروز شوک باشید.
- به مصدوم مایع ندهید.
- هر 5 دقیقه علایم حیاتی راکنترل کنید.
به یاد داشته باشید غواصی را استاندارد و ایمن تجربه کنید تا بتوانید در سنین بالاتر هم غواصی کنید و از شگفتی‌های زیر آب بهره‌مند شوید. چراکه عدم شناخت و عدم اطلاعات استاندارد غواصی باعث آسیب‌های جبران‌ناپذیری می‌شود. اگر علاقه‌مند به دوره‌های کمک‌های اولیه و امداد و نجات هستید می‌توانید در کلاس‌های بین‌المللی DAN که جزیره سفید آرامش برگزار می‌کند شرکت کنید. مربیان غواصی مجموعه جزیره سفید آرامش از کادری جوان، توانمند و متخصص تشکیل شده و با استاندارد‌های روز در غواصی پیشرو و همگام هستند. تیم ما شبانه روز قادر به پاسخگویی سؤالات شما و مشاوره در امور پروژه‌های غواصی است.
بیشتر بخوانید: باروترومای ریه چیست؟
انتشار مطالب فوق تنها با ذکر مرجع به همراه لینک وب‌سایت جزیره سفید آرامش مجاز می‌باشد.
لطفا به حقوق هم احترام بگذاریم.